ممکن است برای برخی از افرادی که قصد کار و یا مهاجرت تحصیلی به کشور روسیه را دارند سوال باشد که آیا کشور روسیه مسلمان است؟
ممکن است برای برخی از افرادی که قصد کار و یا مهاجرت تحصیلی به کشور روسیه را دارند سوال باشد که آیا کشور روسیه مسلمان است؟ چند درصد مردم روسیه را افراد مسلمان تشکیل داده اند؟ اگر این سوال برای شما هم پیش آمده است، تا انتها همراه ما باشید تا تمامی توضیحات و آمار ها را در اختیارتان قرار دهیم.
آیا مردم کشور روسیه مسلمان هستند؟
ممکن است برایتان جالب باشد که بدانید 10 الی 15 درصد مردم روسیه مسلمان هستند که اگر بخواهیم بر اساس آمار صحبت کنیم، با حدود 145 میلیون جمعیت روسیه، 14 میلیون الی 22 میلیون مسلمان را در خود جای داده است. این در حالی است مابقی جمعیت روسیه دارای دین های مسیحیت، لائیک (بی دین)، بودیسم و … را تشکیل داده اند.
بنابراین کشور روسیه مسلمان نیست ولی مسلمانان حضور چشمگیری در آن دارند. در واقع دومین دین پرطرفدار در روسیه دین اسلام است.
دین رسمی کشور روسیه چیست؟
برخلاف برخی کشورها که دین رسمی دارند، روسیه هیچ دین رسمی واحدی ندارد. طبق قانون اساسی فدراسیون روسیه، دولت از مذهب جدا است و تمامی ادیان از حقوق مساوی برخوردارند. با این حال، در واقعیت اجتماعی و تاریخی، کلیسای ارتدکس روسی نقشی محوری در فرهنگ و سیاست این کشور ایفا میکند.
مسیحیت ارتدکس، به عنوان دین اکثریت مردم، در قرن دهم میلادی در منطقه کییف روس گسترش یافت و تا امروز ستون فرهنگی روسها به شمار میرود. اما در کنار آن، اسلام، یهودیت، بودیسم و ادیان بومی سیبری نیز حضور فعال دارند. بنابراین، روسیه را میتوان کشوری چندمذهبی دانست که در آن اسلام یکی از ادیان رسمی و مورد تأیید دولت است.
درصد جمعیت مسلمانان در روسیه
بر اساس برآوردهای دقیق مراکز پژوهشی مانند Pew Research Center و منابع داخلی روسیه، بین 10 تا 15 درصد جمعیت روسیه مسلمان هستند. این یعنی از میان حدود 145 میلیون نفر جمعیت، بیش از 15 تا 20 میلیون نفر مسلمان میباشند. این تعداد مسلمان در کشور روسیه در مناطق مختلفی پراکنده شده اند که در ادامه این مناطق را معرفی میکنیم.
پراکندگی منطقه ای مسلمانان روسیه
روسیه کشور بسیار پهناوری است و این انتظار کاملا منطقی است که تعداد مسلمانان کشور روسیه در مناطق مختلفی زندگی کنند ولی در برخی مناطق این تراکم جمعیت بیشتر است و شما میتوانید تعداد بیشتری از مسلمانان را در جمهوری های خودمختار زیر پیدا کنید:
- تاتارستان و باشکورتوستان در منطقه ولگا
- چچن، اینگوشیا، داغستان و کاباردینو بالکاریا در قفقاز شمالی
- نواحی جنوبی روسیه و بخشهایی از سیبری
در این مناطق، اکثریت جمعیت مسلمان است و اسلام نقش مهمی در زندگی روزمره مردم دارد. برای مثال، در جمهوری چچن بیش از 95 درصد جمعیت مسلمان هستند و قوانین و رسوم اسلامی به طور گسترده رعایت میشود.
آیا در روسیه مسجد هم هست؟
بله، در سراسر روسیه هزاران مسجد فعال وجود دارد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، آزادی دینی افزایش یافت و روند بازسازی و ساخت مساجد جدید به سرعت آغاز شد. بنابراین اگر تمایل رفتن به مسجد را دارید، میتوانید نزدیک ترین مسجد به محل سکونت، کار و یا تحصیل خود را پیدا کرده و به آنجا مراجعه کنید.
بزرگ ترین مساجد روسیه
همانطور که گفته شد در کشور روسیه هزاران مسجد فعال وجود دارند که برخی از آنها توانسته اند به دلیل معماری فوق العاده و ابعادشان، در سراسر روسیه و حتی جهان معروف شوند. در حال حاضر بزرگ ترین مساجد روسیه عبارت اند از:
- مسجد جامع مسکو
- مسجد کول شریف
- مسجد اخمت قدیروف
در جمهوری های قفقاز شمالی و ولگا، تعداد مساجد بسیار بیشتر بوده و بخشی طبیعی از فضای شهری به حساب میآیند.
آیا محدودیتی برای مسلمانان روسیه وجود دارد؟
در ظاهر، طبق قانون اساسی روسیه، آزادی دینی تضمین شده است. مسلمانان میتوانند نماز بخوانند، روزه بگیرند، حج کنند و مساجد خود را اداره کنند. با این حال، در عمل، برخی محدودیتها و نظارتهای دولتی وجود دارد. با اینحال یک سری محدودیت ها و چالش ها برای مسلمانان روسیه وجود دارند که در زیر میتوانید برخی از آنها را مطالعه کنید:
نظارت بر خطبه ها و فعالیت های مذهبی: دولت مرکزی روسیه نسبت به فعالیتهای مذهبی، بهویژه در مناطق قفقاز، حساس است. خطیبان و امامان جمعه در برخی مناطق باید با مجوز رسمی فعالیت کنند.
کنترل بر گروه های اسلامی: پس از جنگهای چچن و ظهور گروههای افراطی، دولت قوانین سختگیرانهای در مورد فعالیتهای اسلامی وضع کرد تا از گسترش افراطگرایی جلوگیری کند.
مشکلات ساخت مساجد در شهرهای بزرگ: در شهرهایی مانند مسکو، مسلمانان با کمبود فضا برای عبادت روبهرو هستند و گاهی مجوز ساخت مسجد به راحتی صادر نمیشود.
سختگیری نسبت به پوشش اسلامی: در برخی مناطق، بهویژه در مدارس دولتی، پوشیدن حجاب یا نمادهای آشکار مذهبی محدودیتهایی دارد.
با این وجود، بسیاری از مسلمانان روسیه با رعایت قوانین کشور، آزادانه عبادت کرده و هویت دینی خود را حفظ میکنند.
درصد پراکندگی دین های مختلف در روسیه
روسیه با بیش از 190 قوم و ملیت، از متنوع ترین کشو های جهان از نظر مذهبی محسوب میشود. ترکیب تقریبی ادیان در این کشور به شرح زیر است:
| دین | درصد تقریبی از جمعیت کل روسیه |
|---|---|
| مسیحیت ارتدکس | 65 تا 70 درصد |
| اسلام | 10 تا 15 درصد |
| بیدین یا لائیک | 10 درصد |
| بودیسم | 1 تا 2 درصد |
| یهودیت | کمتر از 1 درصد |
| سایر ادیان محلی | حدود 1 درصد |
با توجه به آماری که توسط خود دولت روسیه اعلام شده است، اکثریت کشور روسیه مسلمان نبوده و درصد قابل توجهی از مردم آن دارای دین مسیحیت ارتدکس هستند. هر چند دین اسلام دومین دین بزرگ روسیه است اما هنوز جمعیت مسیحیان چندین برابر بیشتر از مسلمانان است.
آیا برخورد مردم روسیه با مسلمانان مناسب است؟
برخورد مردم روسیه با مسلمانان خارجی (بهویژه مهاجران از آسیای مرکزی مانند ازبکستان، تاجیکستان و قرقیزستان) ترکیبی از احترام فرهنگی و گاه بیاعتمادی اجتماعی است. بسیاری از روسها، بهویژه در شهرهای بزرگ، مسلمانان خارجی را به عنوان نیروی کار سختکوش میشناسند و از حضور آنها در مشاغل ساختمانی، خدماتی و تجاری استقبال میکنند. اما در برخی موارد، به دلیل تفاوتهای فرهنگی، زبانی و مذهبی، سوءتفاهمها یا پیشداوریهایی نیز دیده میشود.
با این حال، در سالهای اخیر، با افزایش آگاهی اجتماعی و ارتباطات میانفرهنگی، رفتار مردم روسیه نسبت به مسلمانان خارجی روادارانهتر و محترمانهتر شده است. حضور مساجد بزرگ، مراکز فرهنگی اسلامی و برنامههای گفتوگوی بینادیانی، موجب شده مسلمانان مهاجر بتوانند راحتتر در جامعه ادغام شوند و در عین حفظ هویت دینی خود، روابط خوبی با شهروندان روس برقرار کنند.
سخن آخر
کشور روسیه با اینکه دارای مسلمانان بسیار زیادی است، دین رسمی نداشته و کشور مسلمان نیست. دومین دین پر طرفدار در روسیه اسلام است ولی درصد مسیحیان چندین برابر مسلمانان است ولی اگر قصد مهاجرت به این کشور را دارید، اصلا نگران نباشید! زیراکه دومین دین محبوب در روسیه اسلام است و تعداد زیادی از مسلمانان روس در این کشور زندگی میکنند.
ممنونیم که تا به اینجا همراه ما بودید.
من قصد دارم برای تحصیل به روسیه مهاجرت کنم. آیا در شهرهای بزرگ مثل مسکو یا سنپترزبورگ هم مسجد وجود داره؟
بله، در شهرهای بزرگ روسیه مثل مسکو و سنپترزبورگ مساجد فعال و شناختهشدهای وجود دارن. مسجد جامع مسکو یکی از بزرگترین و مدرنترین مساجد اروپاست. همچنین در این شهرها مراکز اسلامی و انجمنهای دانشجویی مسلمان هم فعال هستن که میتونن در دوران تحصیل همراه خوبی باشن.